Schenking van een Franse woning – Vol eigendom of bloot eigendom?

Overdracht van een Franse woning bij leven van de ouders aan de kinderen kan om meerdere redenen interessant zijn. Zo kun je voorkomen dat de kinderen bij overlijden veel successierecht of erfbelasting verschuldigd zijn als de woning flink in waarde gaat stijgen. Het kan ook zijn dat de ouders de zorg voor de Franse woning niet langer willen dragen. In alle gevallen blijft de vraag: voor welke vorm van schenking kies je?

Joost* en Machteld* melden zich bij mij, een week voordat de ondertekening van de schenkingsakte gepland staat. Hun vader Jan-Frederik* heeft op eigen houtje een Franse notaris bereid gevonden de schenking aan de beide kinderen in gang te zetten. Deze notaris is echter op een aantal zaken gestuit en heeft het een en ander op papier gezet voor een confrère in Nederland. Het lijstje met vragen doet mij deugd. Eindelijk een Franse notaris die voorafgaand aan de ondertekening te rade gaat bij een collega in Nederland, in plaats van klakkeloos een akte te passeren die gevolgen kan hebben vanuit de Nederlandse regelgeving.

Anti-schoonzoon clausule

De vragen gaan in op het huwelijksgoederenregime van de kinderen. Tot 1 januari 2018 was in Nederland de gemeenschap van goederen het uitgangspunt als er geen huwelijksvoorwaarden waren opgesteld. Sindsdien geldt automatisch de beperkte gemeenschap van goederen voor huwelijken gesloten na 1 januari 2018. Met andere woorden: wat men vóór het huwelijk bezat is en blijft privé, en wat men tijdens het huwelijk heeft verkregen is gemeenschappelijk, met uitzondering van schenkingen en erfenissen. Jan-Frederik zou graag zien dat de schenking niet valt in de gemeenschap waarin zijn kinderen gehuwd zijn. Dat kan middels een uitsluitingsclausule, ook wel ‘anti-schoonzoon clausule’ genoemd. Een dergelijke clausule kan ook worden opgenomen in een testament om zo de erfrechtelijke verkrijging als privé te bestempelen.

Schenking bloot eigendom

In de akte van schenking is het bloot eigendom aan de kinderen toegedeeld, onder voorbehoud van vruchtgebruik voor de ouders. Hierdoor kunnen de ouders tot aan hun overlijden in de woning blijven wonen.
Voor de Franse schenkbelasting geldt een vrijstelling van 100.000 euro per ouder per kind, eens per 15 jaar. Met een totale waarde van 180.000 euro voor de woning, is in het geheel geen schenkbelasting verschuldigd in Frankrijk. Evenmin in Nederland trouwens, omdat de ouders al 25 jaar in Frankrijk wonen.